μαλάνγκαν

Συμβατική ονομασία για τα παραδοσιακά γλυπτά και τις μάσκες των Μελανησίων. Οι Μελανήσιοι βρίσκουν στη λατρεία των νεκρών, στην τήρηση των νόμων που ρυθμίζουν τις κοινότητες και ιδίως στις μυστικές κοινότητες, τις αιτίες για να δημιουργήσουν την καταπληκτικά ποικίλη κλίμακα των έργων τους. Στην ομάδα των νησιών Βίσμαρκ έχουν καλλιτεχνικό ενδιαφέρον τα δύο μεγαλύτερα νησιά, η Νέα Βρετανία και η Νέα Ιρλανδία. Η τέχνη της Νέας Ιρλανδίας είναι μία από τις πιο θαυμάσιες της Ωκεανίας, τόσο από άποψη φαντασίας όσο και για την απροσδόκητη τεχνική επιδεξιότητα και την επιτυχημένη σύνθεση του γλυπτού και της ζωγραφισμένης διακόσμησης. Συνδεδεμένες με επικήδειους είναι οι απλές σκαλισμένες μορφές, οι πάσσαλοι που αποτελούνται από πολλά άτομα το ένα πάνω στο άλλο και οι μάσκες. Ανθρώπινες μορφές αναμειγνύονται και συγχωνεύονται με μορφές πουλιών, χοίρων, φιδιών, ολόκληρες ή κομματιαστές, πάντα περιτριγυρισμένες με πολύπλοκα γεωμετρικά σχέδια. Τα τρυπητά, τα υπερρεαλιστικά και τα φανταστικά σχήματα, το ζωηρό χρώμα –κόκκινο, κίτρινο, λευκό, κυανό, μαύρο– μαζί με την προσθήκη διαφόρων υλικών, όπως όστρακα, τάπα και ίνες, συμβάλλουν στη δημιουργία έργων τόσο μπερδεμένων, που είναι δύσκολο να γίνουν κατανοητά. Τα γλυπτά και οι μάσκες ονομάζονται με τον συμβατικό όρο μ. από την ονομασία των νεκρικών τελετών με τις οποίες συνδέονται. Συχνά έχουν τρομακτική όψη και μαγικές ιδιότητες. Tα καπ-καπ είναι κομψά στολίδια, φτιαγμένα με έναν δίσκο από μάργαρο που έχει επάνω ένα διάτρητο σχέδιο από λέπια χελώνας. Στη Νέα Βρετανία δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου γλυπτά, αλλά είναι σημαντική η παραγωγή μασκών από τάπα ή ίνες. Οι Μπαϊνίνγκ, για παράδειγμα, τις φτιάχνουν από τάπα, μερικές είναι συναρμολογημένες πάνω από μπαστουνάκια τοποθετημένα σε διαφορετικά επίπεδα: τα μεγάλα στρογγυλά μάτια δεσπόζουν σε αυτά τα περίεργα κατασκευάσματα, στολισμένα συχνά με κόκκινα, λευκά και μαύρα τρίγωνα, καμπύλες και κηλίδες.